Twardość wody

Za twardość wody uważa się cechę wody, która określa ogólną zawartość w niej jonów wapnia i magnezu. Ich stężenie wyraża się w mmol/l lub w stopniach twardości. Twardość wody dzieli się na: twardość nietrwałą (przemijającą, węglanową) i trwałą.

• Twardość nietrwała spowodowana jest głównie przez sole kwaśne kwasu węglowego czyli wodorowęglany. Są one nietrwałe termicznie i podczas ogrzewania przekształcają się do nierozpuszczalnych w wodzie węglanów (wytrącanie się kamienia kotłowego).
• Twardość trwała spowodowana jest przez sole innych kwasów (głównie chlorki), ale też siarczany, azotany i inne, które są trwałe również po przegotowaniu wody.

 Twardość wody wyraża się w trzech różnych skalach:

1. stopniach niemieckich (°n lub °d) - 1 °n = 10,00 mg CaO w 1 litrze wody oraz 1 °n = 17,86 mg CaCO₃ w 1litrze wody,
2. stopniach francuskich (°f) - 1 °f = 10,00 mg CaCO₃ w 1 litrze wody,
3. milivalach na litr (mval/l) - 1 mval = 1 miligramorównoważnik (0,5 milimol) jonów Ca²⁺ oraz 1 mval = 50 mg CaCO₃ w 1 litrze wody.

Twardość wód naturalnych waha się w szerokich granicach, które można określić jako sięgające od 1 do 20 mmol/l. Wody uzdatniane mogą mieć twardość bliską 0 mmol/l.

Higieniczno-sanitarne znaczenie twardości wody do spożycia może być traktowane jako czynnik drugorzędny. Jedynie w przypadkach, gdy ilość soli magnezowych jest bardzo duża może to wpływać na smak wody lub wywoływać przejściowe biegunki. Wody bardzo miękkie jak również bardzo twarde mogą być używane do spożycia bez ujemnego wpływu na zdrowie ich konsumentów.

Z gospodarczo-przemysłowego punktu widzenia woda twarda jest niepożądana ze względu na duże straty mydła w gospodarstwach domowych oraz przemyśle i łatwość tworzenia osadów w postaci kamienia. Poza tym twarda woda powoduje niekiedy podrażnienia przy częstym myciu. Dlatego też zalecane jest, aby woda do celów gospodarczych i do spożycia nie wykazywała twardości większej od 500 mg/l CaCO₃.

Typowa twardość wody użytkowej (kranowej) wynosi ok. 10 °n. Woda poniżej 5 °n jest uważana za bardzo miękką, zaś woda powyżej 30 °n jest uważana za bardzo twardą. Twardość wody do spożycia wg norm polskich powinna wynosić 60-500 mg CaCO₃/dm³.

Skala twardości ogólnej wody:

">

Woda	Skala
	(°n)	(mg CaCO3/dm3)	(mval/dm3)
Bardzo miękka	0-5	0-85	0-1,78
Miękka	5-10	85-170	1,78-3,57
Średnio twarda	10-20	170-340	3,57-7,13
Twarda	20-30	340-510	7,13-10,7
Bardzo twarda	>30	>510	>10,7

Twardość wody w sieci wodociągowej w Przeciszowie:

Woda	Skala
	(°n)	(mg CaCO3/dm3)	(mval/dm3)
Miękka / Średnio twarda	7,84-11,2	130-200	2,8-4